Vernieuwde literaire canon houdt plekje vrij om 'blinde vlek' te vullen
In 2015 maakte de KANTL een eerste editie van deze literaire canon bekend. Vijf jaar later krijgt de lijst zoals beloofd een eerste update.
De lijst die op deze website gepresenteerd wordt, bevat drie volstrekte nieuwkomers: Van de koele meren des doods (Frederik van Eeden), Pallieter (Felix Timmermans) en Turks fruit (Jan Wolkers).
Vijf auteurs (Hendrik van Veldeke, Constantijn Huygens, Cyriel Buysse, Willem Frederik Hermans en Harry Mulisch) stonden vorige keer ook al in de lijst, maar wel met een andere titel.
Aan De Kapellekensbaan (Louis Paul Boon) werd ten slotte Zomer te Ter-Muren toegevoegd, omdat het in feite om een ondeelbaar tweeluik gaat.
Om plaats te maken voor de nieuwe titels zijn het zestiende-eeuwse Geuzenliedboek, de Verzen van Willem Kloos, Wolfijzers en schietgeweren van Richard Minne en Gangreen 1 (Black Venus) van Jef Geeraerts uit de lijst verdwenen.
De criteria die de canoncommissie gehanteerd heeft, bleven ongewijzigd. Dat betekent dat de canon een overzicht is van literaire werken die minstens 25 jaar geleden in het Nederlands zijn geschreven, en waarvan de auteur niet meer leeft.
Opvallend is de open oproep vanwege de canoncommissie om, rekening houdend met de gehanteerde criteria, haar eigen 'blinde vlek' te vullen. De commissie is zich bewust van de uitsluitingsmechanismen en discriminaties die historisch mee hebben bepaald welke werken op haar tafel zijn terechtgekomen (en welke niet). Daarom houdt ze in de nieuwe canonlijst een plaats open die kan worden ingenomen door het werk van onderschatte of onbekend gebleven auteurs die ten onrechte uit haar blikveld werden geweerd door de poortwachters van hun tijd.
Met de open plek in de vernieuwde lijst van essentiële werken wil de commissie het debat over de literaire canon stimuleren. Ze belooft daarvoor ook tijd en plaats vrij te maken tijdens toekomstige evenementen. Het uiteindelijk doel is een literaire canon die permanent en duurzaam wordt vernieuwd en die in een nabije toekomst superdivers zal worden.
De canon evolueert.
De canon leeft.
Wat een geluk.
In deze video licht Erik Vlaminck de nieuwe titels in de lijst toe.
Bekijk ook deze drie pleidooien voor de nieuwe titels:
Gerda Dendooven over Pallieter van Felix Timmermans.
Rika Ponnet over Van De koele meren des doods van Frederik van Eeden.
Annemarie Estor over Turks fruit van Jan Wolkers.